Hamiləliyin planlaşdırması

Hamiləlik üçün planlaşdırma həqiqətən vacibdir, xüsusən də indiki dövrdə. Hamiləlik, hətta tamamilə sağlam bir qadının bədəni üçün ciddi bir sınaqdır. Əvvəlcədən hazırlaşmadan hamilə olmaq yoxlanılmamış bir təyyarədə uçmaq kimidir. Təyyarələr hər uçuşdan əvvəl sınaqdan keçirilir. Bəs yeni bir insana həyat verməyə hazır olan bir qadın niyə orqanizminin sağlamlığını yoxlatmasın?  Axı, gələcək körpənin həyatı, qadının öz sağlamlığına münasibətindən asılıdır. 

Hamiləliyə hazırlıq prosesi olduqca mürəkkəbdir və bir neçə mərhələdən ibarətdir.  Cütlüyün hamilə qalmağı planlaşdırdığı vaxtdan bir neçə ay əvvəl (ən azı üç) planlaşdırmağa başlamağa dəyər. Körpənin doğulması və dünyaya gətirilməsinin bir qadının işi deyil, evli bir cütlüyün işi olduğunu başa düşmək lazımdır. Bu səbəbdən hamiləliyin planlaşdırılmasında atanın aktiv iştirakı özü üçün, həyat yoldaşı və gələcək körpə üçün son dərəcə zəruri və vacibdir.

Planlaşdırmanı həkimlərin köməyi olmadan etmək mümkün olmayacaqdır. Bir ginekoloq qəbulunda olmaq xəstəlikləri müəyyənləşdirməyə və vaxtında müalicə etməyə imkan verəcəkdir. İlk qəbuldan sonra qadının hamilə qalmaq üçün nə qədər hazır olduğunu öyrənmək üçün gələcək valideynlər bir neçə müayinədən keçirlər. Ginekoloq, hamiləliyi planlaşdırmazdan əvvəl bir qadının hormonal kontraseptivlərlə qorunması halında nə edəcəyinizi söyləyəcəkdir.  Planlaşdırılan hamiləlikdən 3 ay əvvəl hormonal kontraseptivlərin qəbulunu dayandırmaq lazımdır.

Gələcək bir ana üçün yalnız sağlam bir qadının sağlam bir körpə daşıyacağını və dünyaya gətirə biləcəyini başa düşməsi vacibdir. Bu baxımdan, hamilə olmaqdan çox əvvəl öz sağlamlığınızın qayğısına qalmağa başlamalısınız.  Yaxşı fiziki forma, xəstəliklərin olmaması, düzgün bəslənmə və pis vərdişlərin tərgidilməsi, gigiyena standartlarına riayət etmək və sağlam həyat tərzi – bunların hamısı qadın orqanizminə faydalı təsir göstərir və hamiləliyi asanlaşdırır. 

Bununla birlikdə, bütün vitaminlər qidadan əldə edilə bilməz.  Məsələn, bədən folik turşusunu yalnız süni formada əldə edə bilər, çünki yaşıl tərəvəzlər, lobya, və sitrus meyvələrindəki analoqu (folat) daha pis əmilir. Folik turşusu körpənin düzgün inkişafı üçün çox vacibdir və onun qəbulu hamiləlik boyu olmalıdır. Əgər qadın hamiləlik dövründə bu maddəni kifayət qədər alırsa, sinir sisteminin  patoloji olması riski minimuma endirilir.

 

Evli bir cütlüyə hansı testlərdən keçmək lazımdır?

Hamiləlik planlaşdırmadan əvvəl

  1. Bir ginekoloq tərəfindən müayinə, qadın üçün kolposkopiya  

  2. Qan qrupu və hər iki tərəfdə Rh faktoru. Əgər qadında Rh faktoru müsbət varsa, heç bir problem yoxdur.  Qadının mənfi Rh faktoru varsa, Rh faktoruna qarşı anticisimlər (kişi də mənfi olsa da) əmələ gəlir. Mənfi olduqda, bu testi hamiləliyin 8-ci həftəsindən başlayaraq ayda bir dəfə təkrarlayın.  Əgər qadında qan 1-ci qrupdursa, kişinin başqa bir qrupu varsa, qan qrupları ilə uyğunsuzluq mümkündür. Rh faktoruna qarşı anticisimlər analizi kimi qrup anticisimlər üçün analiz hamiləliyin 8-ci həftəsindən başlayaraq ayda bir dəfə aparılır.

  3. İnfeksiyalar üçün testlər: adi yaxma və hər iki tərəfdə gizli infeksiyalar üçün PCR

  4. TORCH kompleksi üçün qan testi. Məxmərək, toksoplazma, herpes, CMV, xlamidiyaya qarşı anticisimlər – kəmiyyət analizi (titrlə).  IgG anticisimlərin olması bu infeksiyalara qarşı imunitetin olması deməkdir və hamiləlik üçün bir maneə deyil. IgM-nin olması kəskin bir mərhələ olduğunu göstərir, bu vəziyyətdə planlaşdırma sağalana qədər təxirə salınmalıdır. Əgər məxmərəkə qarşı IgG anticisimlər  yoxdursa, qadına peyvənd vurulmalıdır və bundan sonra qadın 3 ay da qorunur.

  5. Diş həkimi, terapevt, fluoroqrafiyası hər iki həyat yoldaşı üçün vacibdır.  Terapevtin təyin edilməsi ilə dar mütəxəssislərin məsləhətləşməsi aparılır (KBB həkimi, uroloq, endokrinoloq, kardioloq, qastroenteroloq).

  6. Spermogram. Arzuolunandır, amma tələb olunmur. Spermanın keyfiyyətini müəyyənləşdirmək və gizli iltihablı bir prosesi müəyyən etmək üçün edilir (hər hansı bir yaxma və PCR-dən çox məlumatlı analiz).

  7. Pelvik orqanların ultrasəs müayinəsi - hər dövrdə ən azı 2 dəfə: menstruasiya sonrası və aybaşı əvvəl.  İlk dəfə pelvik organların ümumi vəziyyəti qiymətləndirilir, ikincidə sarı cisimin əmələ gəlməsinə baxılır.  İdeal olaraq, gözlənilən yumurtlama ərəfəsində bir ara üçüncü ultrasəs müayinəsi dominant follikülü aşkar etmək üçün.

  8. Reproduktiv sistem hormonları, tiroid, böyrəküstü vəzlər üçün qan analizi - göstəricilərə görə.

  9. Tiroidin, süd vəzilərinin ultrasəs müayinəsi - göstəricilərə görə.

  10. Hemostasiogram, koagulogram  - göstəricilərə görə.

  11. Qanın ümumi klinik analizi (hemoglobin, eritrositlər, leykositlər, trombositlər, ESR, rəng indeksi, leykosit formulu). Barmaqdan qan.  Ümumi sidik analizi (səhər sidik tamamilə yığılır).

  12. Sifilis, HİV, hepatit B və C üçün qan - hər iki həyat yoldaşı üçün.

  13. Ailədə irsi xəstəliklər, spontan abortlar varsa, tibbi genetik konsultasiyadan məsləhət alın.