Uşağın ünsiyyətə hazırlanması

Uşaq dünyaya gələn andan etibarən artıq uşağın psixi inkişafı üçün uyğun şərtlər yaratmaq olduqca vacibdir. Bu səbəbdən doğum evində bununla bağlı bir sıra tədbirlər görülməlidir. Uşaq dünyaya gəldikdə ana ilə sıx əlaqədə olmalı, birbaşa ananın döşünə yaxınlaşdırılmalıdır. Ana və övlad üçün vacib olan məqamda onların arasında qarşılıqlı birgə münasibətin yaranması vacibdir.

Yenidoğulmuş uşaqlar öz fərdiliyi ilə dünyaya gəlir, buna görə də fərdi qayğıya ehtiyac duyurlar. Kimisi özünü uzanaraq və anadan ayrı olduqda rahat hiss edir, digəri üçün isə bu, əksinə, narahatlıq mənbəyidir. Bəziləri yalnız ananın əllərində sakitləşir. 

Əsas qayda budur ki, yenidoğulmuş körpənizlə nə qədər tez qayğısına qalmağa başlasaz, onu bir o qədər yaxşı tanıyacaq, tələbatlarını daha asan anlayacaqsız. İlk aylarda vacib məqamlardan biri uşağın narahatlığını qısa müddətdə aradan qaldırımaqdır. Əgər ana bunu təmin etsə, inkişafın ikinci yarımili uşaq müstəqil olaraq oyuncaqlarla təkbaşına daha çox vaxt keçirə bilər. 

Uşağın tərbiyəsində iştirak edən şəxslər onun gələcəkdə ərköyün olmasından narahat olmamalıdırlar. Ehtiyac varsa, uşağı qucaqda gəzdirin, ehtiyac varsa, əmzik verin. Uşaqla hər bir qarşılıqlı ünsiyyəti nəvazişlə qurun, münasibəti elə quqrun ki, sanki o, sizi anlayır.

Körpə ilə göz kontaktı qurmağa çalışın. Uşaq açıq gözlərlə uzandığı zaman onun hər baxışını “tutmağa” çalışın, diqqətini cəlb edin. O, sizin cəhdlərinizə reaksiya verməsəbelə, siz öz cəhdlərinizi davam etdirin. Göz kontaktı yarandıqda gülümsiyin, nəvazişli sözlərdən istifadə edin. Yenidoğulmuş körpə ana qucağında “döşəmmə düruşu”nda böyüklərin üzünü (emosiyalarını) daha yaxşı qavrayır.

Yenidoğulmuşun təbəssümünü mükafatlandırın. Əgər körpə sizə təbəssüm edirsə, ona təbəssüm və nəvazişlə reaksiya verin.

Zəkanın inkişafı üçün şəraitin yaradılması 

Uşağın dünyaya gəldiyi ilk günündən onun yatağında izləməsi üçün rahat olan əşyalar olmalıdır. Bu onun görmə qabiliyyətini inkişaf etdirəcək. Yatağa gəlincik qoymaq olar. Bu inkişaf dövründə insan üzü diqqəti cəlb edən ən əhəmiyyətli amillərdəndir. Bundan başqa, yatağın üstündə müxtəlif rəngli kişik oyuncaqlar asmaq olar.  Uşağın gözü ilə oyuncaq arasında uyğun məsafə 50 sm hesab olunur.

Uşaq əşyalara baxmağa başladıqda asan məşğələlərə keçə bilərsiz. Parıldayan əşyanı/oyuncağı uşağın gözlərinin önündə bir tərəfdən o biri tərəfə yelləyin və körpənin baxışını tutmağa çalışın. Təbii ki, ilk məqamlarda bu uğursuz ola bilər, lakin bunu davamlı olaraq etmək lazımdır. Bu məşğələ uğurlu alındıqdan sonra digər məşğələyə – əşyanı yaxınlaşdırıb-uzaqlaşdırmaq məşğələsinə keçmək olar. Bu məşğələlərlə uşağın ətrafa iki gözlə baxışını inkişaf etdirəcəksiniz. Oyuncaqları mütamadi olaraq dəyişə bilərsiz, lakin unutmayın ki, uşaq üçün ən maraqlı əşya insanın üzüdür.

Uşağın hərəkət bacarıqlarını, böyük motor bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün uşağı bələməmiş saxlamaq məqsədəuyğundur. Uşaq özünü nə qədər çox sərbəst hiss etsə, hərəkətlərini bir o qədər əlaqəndirə biləcək.

Bir əsas məqama da diqqət yetirmək lazımdır; bu, anaların istrahətinin təşkilidir. Ata, yaxud və digər ailə üzvləri doğuşdan ilk iki həftə sonra əmizdirmə istisna olmaqla, uşağın bütün ehtiyaclarını ödəyə bilərlər. Bu, həm ananın istirahətini təmin edir, həm də ailə üzvlərinin uşağı daha yaxşı tanımasına kömək edir.